20+1 στιγμές από το φετινό καλοκαίρι

Όσα ερωτεύθηκα το καλοκαίρι. Μια επιλογή από γεύσεις, διαβάσματα, στιγμές, χρώματα, μουσικές, θεάματα, αρώματα, απολαύσεις και μικρές υποσχέσεις ανεμελιάς που μου έφτιαξαν τη μέρα…

1. Η 4η Συμφωνία του Μάλερ, από τον Θεόδωρο Κουρεντζή και την ορχήστρα Utopia, στην Επίδαυρο. Η στιγμή που η απόλυτη σιωπή έπεσε και τα φώτα έσβησαν συμβολικά στο Αρχαίο Θέατρο, πριν η μουσική φτάσει σαν κύμα ξανά στα διαζώματα, ήταν συγκλονιστική.

Αν και βρίσκω εντελώς υποκριτική την επιλεκτική, συμβολική θλίψη του Κουρεντζή μόνο για τα νεκρά παιδιά της Γάζας, ιδίως όταν ο φιλοπουτινισμός του τον έχει αφήσει παγερά αδιάφορο την ίδια στιγμή για τα νεκρά παιδιά της Ουκρανίας, δεν ανήκω σε αυτούς που θεωρούν ότι η Τέχνη πρέπει να γίνεται μέρος της στρατηγικής, της γεωπολιτικής σκακιέρας και της διπλωματικής ή πολεμικής σύγκρουσης. Δεν μποϊκοτάρω καλλιτέχνες, αρνούμαι να μπω σε αυτή τη λογική που βάζει τα έργα τέχνης στη ζυγαριά των κυρώσεων και στοχοποιεί όσους μίλησαν ή σώπασαν ή δεν μίλησαν όταν θέλαμε ή όσους μάσησαν τα λόγια τους ή όσους μας κούνησαν το δάχτυλο όταν πονούσαμε ή σε όσους δεν μας συμπόνεσαν όταν θρηνούσαμε. Για εμένα θλιβερή, τραγική, παράλογη και αποτρόπαια είναι κάθε πράξη που οδηγεί σε νεκρά παιδιά: στη Γάζα, στην Ουκρανία, στο Ισραήλ, στην καρδιά της Γαλλίας ή στη Ρουάντα. Όσο για τους καλλιτέχνες, όπως όλους άλλωστε, θα τους κρίνει η Ιστορία, ευτυχώς με την ψυχραιμία που χρειάζεται ώστε η σημασία του έργου τέχνης που έχουν παράγει να κρίνεται με όρους καλλιτεχνικής αξίας και μόνο. Ο Κουρεντζής είναι ένας σπουδαίος μαέστρος, ένας μάγος που ξέρει να δημιουργεί αυτό που λέμε «μυσταγωγία» και γι’ αυτό δεν θα χάσω -παρά την αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, την ύποπτη σιωπή του απέναντι σε έναν δικτάτορα-, καμία ευκαιρία να τον δω να παίζει live.

2. Η νέα άφιξη από την υπέροχη σειρά Αστερισμοί των εκδόσεων Στερέωμα, με διαμαντάκια από τη λογοτεχνία του φανταστικού. Ο Ουόλτερ ντε λα Μέαρ στο βικτωριανού ύφους αφήγημα «Η θεία από το Σίτον» (μτφρ. Ευαγγελία Κουλιζάκη) χτίζει μια χαμηλότονη ζοφερή ατμόσφαιρα η οποία σε κυκλώνει αργά, σαν την ομίχλη που ανεβαίνει απειλητικά τους λόφους για να κυκλώσει σιωπηλά το σπίτι ένα σκοτεινό απόγευμα του χειμώνα.

Ένα ορφανό νεαρό αγόρι που γίνεται αντικείμενο μπούλινγκ στο σχολείο του λόγω του κλειστού χαρακτήρα του, καλεί έναν συμμαθητή του να μείνει ένα σαββατοκύριακο στο σπίτι όπου ζει με την ηλικιωμένη θεία του. Ο συμμαθητής δέχεται από λύπη την πρόσκληση, με αποτέλεσμα να βρεθεί αντιμέτωπο με ένα ζοφερό περιβάλλον. Η ηλικιωμένη γυναίκα, σύμφωνα με τον ανιψιό της, έχει συμμαχήσει με το κακό, κρύβοντας αφενός ένα τρομακτικό μυστικό και αφετέρου έχοντας ως απώτερο στόχο της τον αφανισμό του. Αν και ο αμήχανος συμμαθητής δυσπιστεί, καθώς η νύχτα πέφτει στη βικτωριανή αρχοντική κατοικία, αρχίζει να αγριεύται.

Το πιο ωραίο κομμάτι του βιβλίου βρίσκεται ακριβώς σε αυτή τη στιγμή όπου ο ρεαλισμός του νεαρού συμμαθητή κάμπτεται και ο ίδιος αρχίζει να παραδίδεται στο φόβο. Ο τρόμος των δύο αγοριών μέσα στην άγρια νύχτα που παρακολουθούν την απόκοσμη θεία να ανεβαίνει τη σκάλα που τρίζει, ενσαρκώνει ακριβώς το συναίσθημα όλων εμάς που λατρεύουμε τις γκόθικ αφηγήσεις: ο αληθινός ζόφος κρύβεται πιο πολύ στην αναμονή, στον υπαινιγμό, σε όσα αιωρούνται με ασάφεια απειλητικά γύρω μας, παρά σε αυτά καθαυτά τα γεγονότα. Ωραίο επίσης και το τέλος της ιστορίας που κινητοποιεί τη φαντασία μας για να συμπληρώσει τα κενά που σκοπίμως ο Άγγλος συγγραφέας της Εδουαρδιανής Περιόδου αφήνει μετέωρα.

Όπως επισημαίνει η Ευαγγελία Κουλιζάκη στην εισαγωγή της, «ο Ουόλτερ ντε λα Μερ ανακατασκευάζει το σπίτι “ως στοιχειωμένο τόπο της παιδικής ηλικίας, ως φυσικό χώρο όπου παρεπιδημούν οι φανταστικές αναμνήσεις του παρελθόντος και όπου αντικατοπτρίζεται η παγιωμένη αντίληψη των βικτωριανών για την οικία ως πνευματικοποιημένη περιοχή με μεταφυσική ισχύ” (Shane McCorristine). Στη μυθοπλασία του το σπίτι παραχωρεί τη θέση του σ’ ένα απειλητικό οικοδόμημα-μαυσωλείο που αποκαλύπτεται σταδιακά ως φορέας ενός προϊστορικού Κακού, η εστία ως ιερό καταφύγιο υπονομεύεται, αποδεικνύεται αφιλόξενη και νοσογόνος και εντός της ένα παιδί χωρίς γονείς, παγιδευμένο και αβοήθητο, συγκρούεται με μια ενήλικη, υποκατάστατη γονεϊκή φιγούρα που επιθυμεί τον αφανισμό του».

3. Aυτό το μαγικό μπλε στα γλυπτά του Dealú από τον κεραμίστα Γιώργο Δούλο.

4. Ο Ριγολέττος στο Ηρώδειο από την Εθνική Λυρική Σκηνή, με δυνατή σκηνοθεσία και υπέροχα σκηνικά και κοστούμια, ήταν σκέτη απόλαυση! Μια μαγική βραδιά που παρά τον καύσωνα έγινε αέρινη και μελωδική.

5. Τα κοσμοπολίτικα πεζούλια κατά μήκους του παραλιακού δρόμου των Σπετσών, από την Ντάπια μέχρι την Αναργύρειο και Κοργιαλένειο Σχολή, όπου πίνεις το απεριτίβο σου χαζεύοντας την περαντζάδα. Ερωτεύθηκα τα ριγέ άσπρα-μπλε μαξιλάρια του Nebbiolo (Αναργύρου, τηλ. 2298 074748).

6. Μια βραδιά στο μαγικό κήπο της Σπονδής: Ένα απολαυστικό δείπνο με το degustation menu ««Ανακάλυψης» 10 σταδίων από τον Executive Chef του εστιατορίου Arnaud Bignon και τα wine pairings του σομελιέ Κωνσταντίνου Λευκαδίτη.

Περνώντας την πόρτα του εστιατορίου βρίσκεσαι ξαφνικά από μια τυπική αθηναϊκή γειτονιά του Παγκρατίου στην αυλή των θαυμάτων: σε μια πέτρινη περίκλειστη αυλή, με μεταλλικά φωτισμένα γλυπτά, αναρριχώμενα φυτά, σκάλες που οδηγούν στα διάφορα επίπεδα ενός παλιού αρχοντικού, με μια μινιατούρα γιαπωνέζικου κήπου στην καρδιά του και με τραπέζια, στρωμένα με λευκά τραπεζομάντιλα.

Η γαστρονομική παράσταση που ακολουθεί είναι μια αληθινή ιεροτελεστία που ε κάνει να ξεχνάς τον τόπο και το χρόνο, σαν να έχεις ανέβει στη σκηνή και να έχεις γίνει κι εσύ οργανικό κομμάτι μιας αξέχαστης εμπειρίας.

Αγαπημένη στιγμή: Η πανδαισία με το ψωμί: Το φημισμένο σπιτικό, προζυμένιο ψωμί της Σπονδής (που φτιάχνεται στο αρτοποιείο του εστιατορίου, με δικό τους αλεύρι) και τα χειροποίητα feuilletée με λεπτές στρώσεις ζύμης από σφολιάτα που είναι ελαφρώς αλατισμένη, τα οποία συνοδεύονται από βούτυρο με σκόνη από το φυτό σαλικόρνια και ελαιόλαδο, σερβισμένο εντυπωσιακά σαν λουλούδι.

Το τέλειο wine pairing: Ο συνδυασμός του πρώτου πιάτου με χαβιάρι Ossetra πάνω σε ταρτάρ από γαρίδα Κοιλάδας και sabayon από καρύδα και λάιμ, με το κρασί Ni 2023 του κτήματος Χατζηβαρύτη, από τη σειρά «MiNiMus» -ήπιας παρέμβασης- της Χλόης Χατζηβαρύτη, που προκύπτει από συνοινοποίηση Μαλαγουζιάς και Ροδίτη, λευκές ποικιλίες που οινοποιούνται σε πήλινους αμφορείς με τα στέμφυλα.

Το ωραιότερο πιάτο: Ο μπλε αστακός που σερβίρεται με έναν πουρέ από μοβ μελιτζάνα, φιστίκι και μια ελαφριά μπισκ αστακού αρωματισμένη με καφίρ λάιμ και μπαχαρικά σατάι.
Info: spondi.gr, Πύρρωνος 5, Παγκράτι, τηλ. 21 0756 4021

7. Τα μπλε λαμπάκια στα παραθαλάσσια μπαρ και τα ταβερνάκια της Ανατολικής Αττικής που κάνουν τις νύχτες του Σεπτέμβρη πιο όμορφες.

8. Η θεατρική διακόσμηση του αγαπημένου μου Caprice στην Ύδρα (Σαχτούρη, τηλ. 2298 052454) με το τραπέζι-οινοθήκη και τις μπλε καρέκλες.

9. Οι βραδιές μετά το κολύμπι για φαγητό στο Φύκι-Φύκι, στο Πόρτο Ράφτη (Λεωφ. Γ. Γρέγου 45, τηλ. 2299 076333), με νέο εθιστικό μενού που ενσαρκώνει την ανεμελιά και τη νοστιμιά της Μεσογείου.

10. Το σουρεαλιστικό λεύκωμα «Glitches & Glory» του απίθανου David Szauder επιτέλους κυκλοφόρησε και είναι διαθέσιμο από τις 19 Αυγούστου. Ο απόλυτος θεατρικός, τρελός και φαντασμαγορικός κόσμος ενός δημιουργού που ανακάλυψα στο Instagram και λατρεύω.

11. Ταξίδια δωματίου: Στο μπλε γραφείο μου, στο summer house, ένα κοχύλι από τη Νάξο και νότες εσπεριδοειδών από τη Σικελία.

12. Για εμένα καλοκαίρι σημαίνει νύχτα στο κατάστρωμα ενός πλοίου που ταξιδεύει κατάφωτο μέσα στο σκούρο μπλε του Αιγαίου.

Πάρος, Νάξος, Τήνος, Σύρος – το απόλυτο island hopping της ανεμελιάς.

Αυτό το εξαίσιο μπλε του Yves Klein είναι η θέα από τα τραπέζια του Luaz στη Μικρή Βενετία της Νάουσας, στην Πάρο.

13. Θερινό σινεμά στο Ακτή, στη Βουλιαγμένη (Θησέως και Αιόλου, τηλ: 2108961337), και μετά παγωτό με ανθό αλατιού από το Αιγαίο στο Waffle House (Λεωφόρος Ποσειδώνος 17 & Ορφέως 1, τηλ. 21 0896 1227). Η «αντιβίωση» για τον ιό της βαρεμάρας στο τέλος μιας εργάσιμης ημέρας γεμάτης από υποχρεώσεις.

14. Βιβλιοβόλτα στην Πολιτεία και μετά για aperitivo στο Ideal Bar στα Εξάρχεια (Κιάφας 8), με τη ρετρό πινακίδα Not In Athens που θυμίζει Νάπολη του ‘80.

Ο χώρος μοιάζει με σκηνικό από ταινία του Παζολίνι, με πικάπ, δίσκους βινυλίου, ατμοσφαιρικό χαμηλό φωτισμό, ρετρό πορτοκαλί φωτιστικά οροφής, τοίχους και τμήματα της οροφής καλυμμένα με vintage μουσικά πόστερ. Τη λίστα ποτών επιμελείται ο Έλληνας World Class Winner 2024 Έκτορας Βεζυργιάννης με το team του. Οχι τυχαία το viral bar του φετινού καλοκαιριού!

15. Η υβριδική βιογραφία του Μίλαν Κούντερα από την Φλοράνς Νουαβίλ (εκδ. Εστία), είναι απολαυστική όχι τόσο ως ανάγνωσμα, αλλά ως μια καλή αφορμή για να επιστρέψεις στη μέγιστη «Αθανασία» και την «Αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης». Κυριολεκτικά άνοιξα το βιβλίο, μόλι το είχα αγοράσει, για να διαβάσω τις πρώτες φράσεις και έφαγα κόλλημα. Ο Μίλαν Κούντερα, μαζί με τον Κάφκα και τον Μπαρτ, υπήρξαν οι μεγάλοι μου λογοτεχνικοί έρωτες όταν ήμουν στα 20, στα τέλη της δεκαετίας του 1990.

Το βιβλίο της Φλοράνς Νουαβίλ κάνει κάτι πολύ έξυπνο: χτίζει μια τύπου βιογραφία του Κούντερα, όχι ακολουθώντας την πεπατημένη των βιογραφικών αφηγήσεων (άλλωστε ο Τσέχος ημίθεος μισούσε κάθε βιογραφική προσέγγιση, συνέντευξη ή εξιστόρηση της πραγματικής του ζωής), αλλά ακολουθώντας τα ίδια τα βιβλία του. Σύμφωνα με τη Βέρα, τη σύζυγο του Κούντερα, φίλη της Φλοράνς, όλα όσα πρέπει να ξέρουμε για τον Μίλαν Κούντερα έχουν ήδη γραφτεί από τον ίδιο στα μυθιστορήματα και τα δοκίμιά του. Πράγματι, η Φλοράνς Νουαβίλ τα καταγράφει δημιουργώντας μια καθηλωτική αφήγηση που φωτίζει με νέο φως τα γνωστά γεγονότα, αλλά και με (κουντερικό) χιούμορ και μυστήριο τα άγνωστα περιστατικά της ζωής του.

16. Το sushi του Δημήτρη Liem στο Kitschen Dim Sum Bar στον Πειραιά (Κανάρη 5, τηλ. 21 1735 1205) όπως και τα κοκτέιλς του υπέροχου Σπύρου Μινέτου, γίνονται όλο και πιο απολαυστικά όσο ο χρόνος περνάει και το ασιατικό γαστρονομικό τους πρότζεκτ ωριμάζει. Το μαγαζί με την φοβερή διακόσμηση που είναι εμπευσμένη από τα ιαπωνικά magna, σε ένα στενάκι απέναντι από τον ΟΛΠ στο Λιμάνι, είναι μια μοντέρνα όαση που μου φτιάχνει πάντα το κέφι και μου αρέσει να επισκέπτομαι συχνά.

17. Η Τζέιν Μπίρκιν στην ταινία «La Piscine» του Jacques Deray (1969), με τον Αλέν Ντελόν και τη Ρόμι Σνάιντερ. Δεν την είδα σε θερινό, γιατί ανεμελιαζόμουν και δεν προλάβαινα, αλλά την είδα στο Cinobo ένα βράδυ του Αυγούστου, μετατρέποντας την βεράντα σε home cinema.

18. Η Ηλέκτρα του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Τάρλοου, με την Ιωάννα Παππά να κλέβει την παράσταση ως Κλυταιμνήστρα.

19. Τα μπλε φώτα των σούπερ γιοτ που έρχονται και δένουν στο λιμάνι της Ύδρας, κάνοντας την κατάβαση από την Υδρονέτα ακόμα πιο κοσμοπολίτικη. Η Ύδρα είναι ο μεγάλος μου αγιάτρευτος έρωτας που δεν πληρώνεται όσες φορές κι αν την επισκεφθώ. Κάνει το φαντασιακό μου να οργιάζει.

20. Αχ αυτά τα φερ φορζέ σαλονάκια στα πλακόστρωτα σοκάκια. Ποτά στο The Lemon Trees στην Ύδρα (Τομπάζη, τηλ. 697 809 6515).

21. Όταν ο έρωτας σε βρίσκει ξαφνικά και εντελώς ανυπεράσπιστο: Ένα μπλε νησιώτικο παράθυρο που μετατράπηκε σε βιβλιοθήκη. Πού αλλού; Στην Ύδρα!

ΥΓ. Δεν λέμε «καλό φθινόπωρο», «καλό χειμώνα» κι άλλες τέτοιες βαμπιρικές καταθλίψεις. Για εμένα το καλοκαίρι κρατάει όσο μπορώ καθημερινά και και κατεβαίνω στην παραλία για να κολυμπήσω. Δηλαδή μέχρι να φορέσω παλτό. Ευλογημένο Πόρτο Ράφτη που μας αφήνεις να περνάμε ανέμελα κατευθείαν από το μαγιό στον κουραμπιέ των Χριστουγέννων (την ίδια ημέρα).