Ξεκίνησα να διαβάζω το συναρπαστικό, ογκώδες, βαθύ μυθιστόρημα «Θάλασσα, Θάλασσα» της Iris Murdoch (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Gutenberg) στο αεροδρόμιο, περιμένοντας την πτήση μου για Κεφαλονιά. Στην αρχή, με μάγεψαν οι περιγραφές από το απομονωμένο σπίτι του ηλικιωμένου Τσαρλς Άροουμπαϊ, ενός διάσημου σαιξπηρικού ηθοποιού και σκηνοθέτη που αποσύρεται από το θέατρο για να ζήσει σε ένα παλιό σπίτι χωρίς ρεύμα, πάνω σε έναν γκρεμό, με φόντο τη θάλασσα. Η άγρια ερημιά του τοπίου, οι βραχώδεις σχηματισμοί, η θάλασσα που άλλοτε είναι ζοφερή και άλλοτε γαλήνια, τα χρώματα του νερού, οι νυχτερινοί ουρανοί της εξοχής που είναι γεμάτοι αστέρια, η απειλητική σιωπή της νύχτας, τα ζοφερά τριξίματα του παλιού παραθαλάσσιου σπιτιού, η πρωινή ομίχλη, η γραμμή του ορίζοντα και οι φουσκονεριές που κάνουν τα κύματα να χτυπούν στα βράχια απειλητικά, σε γραπώνουν από την αρχή, μαζί με την λεπτομερή καταγραφή των εκκεντρικών διατροφικών συνηθειών του ήρωα που υποδηλώνουν το υποδόριο, βρετανικό χιούμορ της συγγραφέως.
Φτάνοντας στο νησί κι έχοντας διαβάσει τη χαμηλότονη εισαγωγή στην ιστορία αυτού του ιδιαίτερου ήρωα, αναρωτιόμουν «μα τι μπορεί να συμβεί σε έναν ηλικιωμένο, συνταξιούχο άνδρα που ζει τόσο απομονωμένος στην ερημιά; Πώς θα εξελιχθεί μια τόσο μοναχική ιστορία σε ένα μυθιστόρημα 915 σελίδων. Τι άλλο μένει να ειπωθεί;». Η Iris Murdoch όμως είναι μια αληθινή μάγισσα. Ανεξάντλητη σαν τη θάλασσα, σε κάνει να πιστεύεις ότι η γαλήνη της μοναξιάς αυτής που κυριαρχεί στις πρώτες εκατό περίπου σελίδες είναι ήπια και ασφαλής, όπως μια θάλασσα που είναι ατάραχη σαν το λάδι σε μια μέρα με άπνοια.
Το Αργοστόλι
Διασκεδάζοντας το χρόνο μου ευχάριστα με το βιβλίο, χωρίς ακόμα να έχω κάνει κάποιο ιδιαίτερο bonding ούτε με τον ήρωα ούτε με τη συγγραφέα, το έβαλα στην τσάντα όταν αποβιβάστηκα και πέρασα μια απολαυστική πρώτη ημέρα στο Αργοστόλι, κουβαλώντας το μαζί σε παραθαλάσσιες -συννεφιασμένες- βόλτες, σε ψαροταβέρνες, σε πλακόστρωτες πλατείες και σε café, χωρίς να καταφέρω να βρω χρόνο για διάβασμα.
Η παλιά γέφυρα
Το Αργοστόλι όσο το περπατάς από μέσα δεν μπορώ να πω ότι σε εντυπωσιάζει με την πρώτη ματιά. Αν περάσεις όμως τη Γέφυρα Ντε Μποσέ που χτίστηκε το 1813, θα δεις την πόλη -από απόσταση- με άλλα μάτια.
Ο Αριστοφάνης
Κατηφορίζοντας ξανά τη γέφυρα προς Αργοστόλι, στο αριστερό χέρι είναι μια ταβέρνα, ο Αριστοφάνης, για ψαράκι, θαλασσινά, χόρτα, τοπικά τυριά και κεφαλονίτικη μπύρα και κρασί.
Η ερημική παραλία
Το επόμενο πρωί, διάβασμα στην παραλία Σωτήρας στη Θηνιά μέχρι το μεσημέρι, και μετά αχινοί, στρείδια και πορφύρες από τους ψαράδες στα καΐκια, με λίγο λεμόνι και πολύ κρασί στο ποτήρι.
Το πικ-νικ
Τα πιο ωραία τραπέζια με φίλους στρώνονται κάτω από τα αρμυρίκια. Με πλιάν καρέκλες και πιάτα μέσα στα καλάθια του πικ-νικ.
Η παραδοσιακή κεφαλονίτικη πίτα
Εδώ, δίπλα στο εκκλησάκι του Σωτήρα, ο νεαρός Έλληνας σεφ Ασημάκης Χανιώτης, βραβευμένος με αστέρι Michelin στο Λονδίνο, μας υποδέχτηκε στον τόπο καταγωγής του, τη Ρίζα Θηνιάς, για να μας δείξει πώς παράγεται η τοπική κρεατόπιτα του νησιού με μουνούχι (τράγο), ρύζι και κεφαλονίτικη φέτα.
Την παραδοσιακή πίτα την έφτιαξε για εμάς με τον αυθεντικό τρόπο σε μια γάστρα τοποθετημένη στη θράκα για ώρες, ο κ. Γιώργος Γρανάς, επίσης από τη Θηνιά και μας την έφερε στην παραλία ακόμα ζεστή. Φοβερή νοστιμιά, από αυτές που τις συνδυάζεις με έναν τόπο στη γευστική σου μνήμη και δεν τις ξεχνάς ποτέ.
Το βιβλίο
Η ιδιοφυής και βαθιά φιλοσοφημένη Ιρλανδή συγγραφέας και φιλόσοφος που γεννήθηκε το 1919 και πέθανε το 1999, έχοντας αποσπάσει το 1978 το βραβείο Booker γι΄αυτό το σπουδαίο μυθιστόρημα, χρησιμοποιεί αριστοτεχνικά τις περιγραφές του τοπίου και τις ημερολογιακές καταγραφές της καθημερινότητας του ηλικιωμένου άνδρα, για να δημιουργήσει την χαρακτηριστική ατμόσφαιρα που κυριαρχεί σε ολόκληρο το βιβλίο, εκφράζοντας έτσι μαζί με τις εναλλαγές του φωτός και του φυσικού περιβάλλοντος και την αμφιθυμία του Τσαρλς Άροουμπαϊ. Με το εύρημα ενός άτυπου ημερολογίου που μετατρέπεται σταδιακά σε αυτοβιογραφία, η Μέρντοχ τρυπώνει στο παρελθόν του ήρωά της. Ο ηλικιωμένος θεατράνθρωπος αρχίζει να αναμοχλεύει σκόρπια περιστατικά από την παιδική, εφηβική και ενήλικη πορεία του, χτίζοντας εκτός από το δικό του πορτραίτο και τα προφίλ των ανθρώπων που υπήρξαν οι πιο σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή του. Οι γονείς, η Αμερικανίδα θεία του, ο ενοχλητικός πλούσιος εξάδελφός του, οι πρώην ερωμένες του που υπήρξαν λαμπερές σταρ του σινεμά, της τηλεόρασης και του θεάτρου, οι φίλοι, οι συνεργάτες παρελαύνουν από τις σελίδες του βιβλίου σκιαγραφώντας έναν ήρωα που παρά το γεγονός ότι είναι ένας απολύτως τοξικός χαρακτήρας, είναι απίστευτα γοητευτικός (από αυτά τα ταλαντούχα ιερά τέρατα του θεάτρου, τα οποία όσο κι αν είναι «ιερά» πάνω στη σκηνή παραμένουν στη ζωή ατελή, κακομαθημένα, ναρκισσιστικά μα συναρπαστικά πλάσματα που αποζητούν διαρκώς την προσοχή, καίγοντας με την τοξική λάμψη τους οποιονδήποτε έχει την ατυχία να τους πλησιάσει όταν πέφτει η αυλαία).
Μέχρι η αυτοβιογραφική αναδρομή να φτάσει στη Χάρτλι, τον πρώτο εφηβικό, πλατωνικό έρωτα του Τσαρλς Άροουμπαϊ, δεν περιμένεις σε καμία περίπτωση την σαιξπηρική τρικυμία που θα ακολουθήσει στη συνέχεια του βιβλίου. Ο ηλικιωμένος άνδρας συναντά στο κοντινό χωριό όπου πηγαίνει για προμήθειες, τη γερασμένη πια Χάρτλι που τον είχε παρατήσει ξαφνικά και εξαφανίστηκε από προσώπου γης, όταν εκείνος αποφάσισε να μην σπουδάσει και να γίνει ηθοποιός. Παντρεμένη πια με έναν άλλον άνδρα, η Χάρτλι που πλέον τη λένε Μαίρη, προσπαθεί να αποφύγει μάταια τον Άροουμπαϊ που την αναγνωρίζει. Από εδώ και έπειτα, μέχρι την τελευταία σελίδα, αρχίζει ένας καταιγισμός γεγονότων, μια κάθοδος στην κόλαση της ερωτικής εμμονής, του πάθους που γίνεται ιδεοληψία. Ο Τσαρλς Άροουμπαϊ γίνεται σκιά της άβουλης/παθητικής γυναίκας και του ολοένα και πιο πολύ εκνευρισμένου συζύγου της, ενώ μια σειρά από πρόσωπα από τη ζωή τόσο του ηθοποιού όσο και του ζευγαριού γίνονται μάρτυρες σε ένα ανελέητο ψυχολογικό πόλεμο μεταξύ αυτού του άτυπου ερωτικού τριγώνου των ηλικιωμένων βασικών ηρώων.
Συνδέοντας τον πλατωνικό έρωτα και την απομόνωση του Τσαρλς Άροουμπαϊ με το Σπήλαιο του Πλάτωνα, η Iris Murdoch χτίζει ένα βαθιά φιλοσοφημένο αριστουργηματικό μυθιστόρημα με καταιγιστική πλοκή, από αυτά που δεν μπορείς να αφήσεις από τα χέρια σου. Το «Θάλασσα, Θάλασσα» είναι το ωραιότερο βιβλίο που διάβασα φέτος, μέχρι στιγμής και σας συστήνω ανεπιφύλακτα να μη φοβηθείτε τον όγκο του.
Αν και το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου το διάβασα όταν επέστρεψα στην Αττική, το μυθιστόρημα το έχω συνδέσει με την Κεφαλονιά, καθώς όπως έχω ξαναγράψει, τα βιβλία είναι οι δικές μου καρτ-ποστάλ – «Τα πιο όμορφα καλοκαίρια της ζωής μου είναι ταυτισμένα με βιβλία».
Οι μάντολες
Επιστρέφοντας στο Αργοστόλι, με πήρε η φίλη μου η Νίκη για να κάνουμε ένα μικρό σαφάρι και να εντοπίσουμε το μικρό παραδοσιακό μαγαζάκι του Σέσουλα, που φτιάχνει από το 1890 τα παραδοσιακά αυτά γλυκίσματα της Κεφαλονιάς. Ένα μαγαζάκι ποίημα, σκέτη γλύκα!
Η μαγεία του Terre
Κοκτέιλ πάρτι και δείπνο στο υπέροχο εστιατόριο Terre της οικογένειας Μουίκη στο Αργοστόλι, μια μίνιμαλ εσωτερική αυλή με μοντέρνο design και την εντυπωσιακή ώχρα του Ιονίου να κυριαρχεί.
Εδώ ο σεφ Ασημάκης Χανιώτης παρουσιάζει μια fine dining εκδοχή της κεφαλονίτικης κουζίνας, με απολαυστικά πιάτα όπως ένα εξαιρετικό ταρτάρ γαρίδας, οι σουπιές με τσιγαρίδια ή ο Μαύρος χοίρος Ολύμπου με παστινάκι και πράσινο μήλο.
Διαβάστε τις εντυπώσεις μου από τη δοκιμή του degustation menu του εστιατορίου Terre στο iefimerida.
Πρωινό στην παραλία του Αργοστολίου και μετά βόλτα στα σοκάκια.
Το οινοποιείο Gentilini
Πριν την πτήση της επιστροφής, επισκεφθήκαμε το οινοπoιείο Gentilini στο χωριό Μηνιά για οινογνωσία στον κήπο του κτήματος και ξενάγηση στον αμπελώνα, τα κελάρια και τους χώρους οινοποίησης.
Το τιρκουάζ του Ιονίου
Ο συνδυασμός μπλε, γαλάζιου και πράσινου στις ακτές του Ιονίου, δεν θα σταματήσει ποτέ να μου κλέβει την καρδιά.
ΥΓ. Αυτό το βιβλίο είναι ταξίδι. Ήμουν βέβαιος από τη στιγμή που διάβαζα τις τελευταίες σελίδες ότι κάποια στιγμή θα επιστρέψω ξανά σε αυτό, προσεγγίζοντάς το ενδεχομένως από μια άλλη οπτική γωνία. Το βάθος του είναι απίστευτο και οι συμβολισμοί του πλούσιοι. Πλάτωνας, Σαίξπηρ, Μιλαρέπα, αποτελούν τα ερμηνευτικά κλειδιά για μια πιο φιλοσοφική προσέγγιση του κειμένου της Μέρντοχ. Οι διάλογοι του εξάδελφου Τζέιμς με τον Τσαρλς Άροουμπαϊ είναι ένα αληθινό κέντημα για την πραγματικότητα και τη μυθολογία του έρωτα. Επίσης, υψηλή στιγμή του βιβλίου είναι η σκιαγράφηση της μεταβίβασης μιας λανθάνουσας επιθυμίας του Τσαρλς από το αντικείμενο του πόθου του (τη Χάρτλι) στον ερωτικό αντίζηλο με τον οποίο πολεμά (τον σύζυγό της Μπεν). Ο ερωτευμένος ουσιαστικά Τσαρλς, όπως θα έλεγε ο Ρενέ Ζιράρ υποφέρει όχι απλώς από ζήλια, αλλά από μια υποσυνείδητη ερωτική τριγωνική επιθυμία για τον αντίζηλό του, από ένα μίσος, από μια πνοή αφανισμού που γίνεται επικίνδυνη, τυφλή μονομανία.
Lou Read 